2025-ci ildə Azərbaycan milli mətbuatı özünün 150 illik şərəfli yubileyini qeyd edir. Bu mühüm hadisə təkcə jurnalistikanın deyil, bütövlükdə xalqımızın maarif və mədəniyyət tarixinin önəmli səhifələrindən biridir. 1875-ci il iyulun 22-də Həsən bəy Zərdabinin təşəbbüsü ilə işıq üzü görən “Əkinçi” qəzeti ilə başlanan bu yol, bu gün də cəmiyyətə xidmət edən, ictimai fikrin formalaşmasında əvəzsiz rol oynayan bir media ənənəsinə çevrilib.
Azərbaycan mətbuatının banisi Həsən bəy Zərdabi öz dövrü üçün çox cəsarətli bir addım atdı. “Əkinçi” qəzeti xalqın maariflənməsi, milli şüurun oyadılması və cəmiyyətin sosial problemlərinin işıqlandırılması baxımından inqilabi bir hadisə idi. Bu qəzet sadə xalqın dilində yazılır, kəndlinin, müəllimin, ziyalının səsini çatdırırdı. “Əkinçi”nin ömrü uzun olmasa da, onun qoyduğu təməl üzərində sonrakı onilliklərdə yüzlərlə qəzet və jurnal formalaşdı.
XX əsrin əvvəllərində “Molla Nəsrəddin”, “Kaspi”, “İrşad”, “Füyuzat” kimi nəşrlər Azərbaycan mətbuatına həm tənqidi realizm, həm də bədii publisistikanın ən gözəl nümunələrini bəxş etdi. 1918-ci ildə isə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması ilə milli mətbuat tamamilə yeni mərhələyə qədəm qoydu. Sovet dövründə senzura altında fəaliyyət göstərən mətbuat, 1991-ci ildən sonra müstəqil və daha sərbəst şəraitdə inkişaf etməyə başladı.
Müstəqillik illərində internet mediasının yaranması, sosial medianın artması ilə milli mətbuat informasiya cəmiyyətinin əsas dayaqlarından birinə çevrildi. Bu gün yazılı mətbuatla yanaşı, onlayn platformalar da oxucunun informasiya ehtiyacını ödəməkdə mühüm rol oynayır.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev milli mətbuatın 150 illiyi münasibətilə sərəncam imzalayaraq bu əlamətdar tarixin dövlət səviyyəsində qeyd olunmasını təmin etdi. Sərəncamda bu yubileyin Azərbaycan jurnalistikasının keçdiyi yolun dərindən öyrənilməsi, peşəkar medianın dəstəklənməsi və gənc jurnalistlərin yetişdirilməsi baxımından əhəmiyyəti vurğulanır.
Hazırda ölkədə müxtəlif tədbirlər – konfranslar, sərgilər, sənədli filmlər, təltiflər və xüsusi buraxılışlar vasitəsilə bu şanlı tarix yad edilir. Bütün bu addımlar milli mətbuatımızın tarixini yaşatmaq və gələcək nəsillərə ötürmək məqsədi daşıyır.
150 il öncə xalqın maariflənməsi arzusu ilə atılan addım bu gün müasir və güclü media sisteminin formalaşmasına gətirib çıxarıb. Azərbaycan milli mətbuatı bu gün də sözün gücünə, qələmin əzəmətinə arxalanaraq cəmiyyətin tərəqqisi naminə xidmət edir. Bu gün biz təkcə bir tarix qeyd etmirik, həm də milli kimliyimizin, söz azadlığımızın və jurnalist qələminin qürur gününü yaşayırıq.
150 il… Bu, yalnız bir rəqəm deyil. Bu, 150 il qələmin əyilməməsi, 150 il xalqla bir olan söz, 150 il aydın gələcəyin astanasında işıq yandıran fikir deməkdir.
Günel Kərəmova Bakıxanov qəsəbəsi, 107 nömrəli tam orta məktəbin tarix müəllimi