25 noyabr tarixi, Azərbaycan xalqı üçün böyük mənəvi dəyərə malikdir — bu gün Kəlbəcər Şəhəri Günü kimi qeyd olunur. Kəlbəcərin erməni işğalından azad edilməsi, milli tarixin qızıl səhifələrindən biridir. Bu tarixi zəfərin simvolik və rəmzi təsbiti, ölkəmizin tarixi ədalətinin bərpasının mühüm mərhələsini əks etdirir.Kəlbəcər rayonu uzun illər Azərbaycan tarixinin və mədəni irsinin mühüm hissəsi olmuşdur. 1993-cü il aprelin 2-də Ermənistan silahlı qüvvələri Kəlbəcəri işğal etmişlər. İşğalın nəticəsində minlərlə dinc sakin didərgin düşmüş, 511 nəfər dinc sakin həlak olmuş, 321 nəfər əsir götürülmüş və ya itkin düşmüşdür.
Bu faciə, ölkəmizin tarixi torpaqları üzərində aparılan işğal siyasətinin dramatik nəticələrini açıq şəkildə üzə çıxardı.
2020-ci il Azərbaycan üçün dönüş nöqtəsi oldu. Qırx dörd günlük Vətən Müharibəsi zamanı Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri, Ali Baş Komandan - cənab prezident İlham Əliyev-in sərkərdəliyi altında böyük qətiyyət və şücaət nümayiş etdirdi.
Müharibənin sonunda, 2020-ci il noyabrın 10-u üçtərəfli bəyanat imzalandı: Azərbaycan Prezidenti cənab prezident İlham Əliyev, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin və Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan arasında.
Bu bəyanata əsasən, Kəlbəcər rayonu 2020-ci il noyabrın 25-də Azərbaycan tərəfinə təhvil verildi.Lakin rəsmi prosedurlar və humanitar məqamlara görə, bu təhvil prosesi bir qədər uzadıldı: ilk plan üzrə 15 noyabrda təhvil verilməsi nəzərdə tutulsa da, Ermənistandan ordu və məskunlaşmış şəxslərin çıxarılması üçün əlavə 10 gün müddət tələb olundu və sonda 25 noyabr razılıq verildi.
2023-cü il iyulun 31-də cənab prezident İlham Əliyev tərəfindən imzalanmış sərəncamla 25 noyabr tarixi “Kəlbəcər Şəhəri Günü” kimi rəsmiləşdirildi.Bu qərar, azad edilmiş ərazilərdə şəhər günlərinin təsis edilməsi siyasətinin bir hissəsidir və Azərbaycan dövlətinin tarixi ədaləti və torpaqların bərpası istiqamətindəki iradəsini əyani surətdə göstərir.
Kəlbəcərin azad edilməsindən sonra bu bölgədə geniş bərpa-quruculuq işləri başlanmışdır. Cənab prezident İlham Əliyev-in rəhbərliyi altında infrastruktur layihələri, yaşayış məntəqələrinin yenidən qurulması, yol və sosial obyektlərin tikintisi sürətləndirilib.
Milli Kitabxananın təşkil etdiyi “25 Noyabr – Kəlbəcər Şəhəri Günü” adlı virtual və ənənəvi sərgidə Kəlbəcərin tarixi, mədəniyyəti, müharibə və bərpa dövrü haqqında geniş materiallar nümayiş etdirilir.Bu sərgi, ölkə və dünya ictimaiyyətinə Kəlbəcərin milli yaddaşdakı yerini yenidən vurğulayır.
25 noyabr - Kəlbəcər Şəhəri Günü münasibətilə ölkədə müxtəlif tədbirlər keçirilir. Müdafiə Nazirliyi ilə əlaqəli tədbirlərdə hərbi hissələrdə mərasimlər təşkil olunur, Vətən Müharibəsi şəhidləri və ərazi bütövlüyü uğrunda həlak olan qəhrəmanlar yad edilir.
Məsələn, 2023-cü il tədbiri zamanı Ulu Öndərin, yəni Ulu Öndər Heydər Əliyev-in xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilmişdir. Bu, məhz Azərbaycanın tarixi lideri kimi Ulu Öndər Heydər Əliyev-in Kəlbəcərin və bütövlükdə Qarabağın azadlığı ideyasına verdiyi önəmi göstərir.
Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycan dövlətçiliyinin banilərindən biridir. Onun uzaqgörən siyasəti, milli mənafeyi prioritet tutan dövlətçilik prinsipləri müasir Azərbaycanın formalaşmasında həlledici rol oynamışdır. Kəlbəcər və digər tarixi torpaqların azadlığı uğrunda gedən mübarizədə Ulu Öndərin idealları – milli birgəlik, ərazi bütövlüyü və dövlətin gücləndirilməsi - hələ də canlıdır və şəhidlərimizin, qazilərimizin mübarizəsinə ruh verir.
Kəlbəcərin azad edilməsi yalnız strateji və coğrafi nailiyyət deyil — bu, həm də milli ruhun, mədəni yaddaşın bərpasıdır. 25 noyabr - Kəlbəcər Şəhəri Günü, Azərbaycan xalqı üçün həm xatırlama, həm təntənə, həm də gələcəyə dair güclü bir vədi simvolizə edir.
Cənab prezident İlham Əliyev-in liderliyi altında ölkəmiz azad edilmiş torpaqlarda dayanıqlı inkişafı üçün konkret addımlar atır. Bu inkişaf yalnız infrastrukturla məhdudlaşmır: insanlara geri dönüş, həyatın bərpası, mədəni və mənəvi dəyərlərin yenidən canlandırılması da əsas istiqamətlərdəndir.
25 noyabr - Kəlbəcər Şəhəri Günü - Azərbaycanın qələbəsinin, dirçəlişinin və milli iradəsinin parlaq nümunəsidir. Bu gün bizlər üçün tarixi ədalətin bərpasını, xalqımızın birliyini və gələcəyə inamı təcəssüm etdirir. Cənab prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsi və Ulu Öndər Heydər Əliyevin ideyaları sayəsində Kəlbəcər yenidən doğulur — -ədim mədəniyyət və mənəvi dəyərlər yeni nəsillərə ötürülür.
Bu müqəddəs tarix – həm xatirə, həm vəd, həm də qürur günüdür.
Balaxanı qəsəbəsi, Mirzə Ələkbər Sabir adına 259 nömrəli tam orta ümumtəhsil məktəbi publik hüquqi şəxsi Kimya müəllimi Nərgiz Nəcəfova
