
Dünya mədəniyyəti xəzinəsinə nadir incilər bəxş etmiş xalqımızın mənəvi dəyərlərinin formalaşmasında və inkişafında da qadınlarımızın rolu böyük olmuşdur. Belə ki, tarix və mədəniyyətimizin neçə-neçə şanlı və parlaq səhifələri məhz onların adı ilə bağlıdır. Azərbaycan qadını dünyaya böyük şəxsiyyətlər, görkəmli elm, mədəniyyət və sənət adamları, tanınmış siyasi xadimlər bəxş etmişdir. Onların bir çoxunun adları çoxəsrlik tariximizin səhifələrinə qızıl hərflərlə yazılıbdır.
Ötən XX əsr bütün dünyada qadınların rolunun cəmiyyətdə artması ilə yadda qalmışdır. Azərbaycan qadını istər Xalq Cümhuriyyəti dövründə, istərsə də ölkəmizin SSRİ-nin tərkibində olduğu illərdə yaradılan bütün imkanlardan xalqın, dövlətin və cəmiyyətin mənafeyi üçün çox səmərəli istifadə etmişdir.
Həmin illərdə qadın hüquqlarının qazanılması və qorunması yolunda misilsiz uğurlar əldə etmiş Azərbaycan qadını bu gün artıq ölkəmizin ictimai-siyasi, iqtisadi, mədəni həyatının fəal iştirakçısıdır. O, taleyüklü milli məsələlərin həllinə sanballı töhfələr verir.
Azərbaycan xalqının təfəkküründə ana sözü həmişə doğma yurdun, Vətən torpağının simvolu kimi işlənilir. Çağdaş Azərbaycan qadını isə ana olmaqla yanaşı, həm bacarıqlı siyasətçi, iş adamı, dövlət məmuru, həm də xalqın inanıb səs verdiyi millət vəkilidir. Bu fəallıq Azərbaycan qadınının malik olduğu tarixi ənənələrlə yanaşı, ölkəmizdə həyata keçirilən gender siyasətinin mahiyyətindən, qadınlara cəmiyyətin tamhüquqlu üzvü kimi bütün imkanlardan bərabər istifadə üçün zəruri şəraitin yaradılmasından irəli gəlir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin qətiyyətli addımları nəticəsində 1993-cü ildən qadınların ictimai-siyasi həyata transformasiyası, onların dövlət idarəçiliyində təmsilçiliyi, bütün sahələrdə kişilərlə bərabər hüquqlara malik olması dövlət idarəçiliyi kursunun prioritet istiqamətlərindən birinə çevrilib. Heydər Əliyevin Azərbaycan qadını ilə bağlı fikirləri olduqca qiymətlidir:
“Azərbaycan xalqı həmişə qadına, onun cəmiyyətin həyatında oynadığı rola, tutduğu yüksək mövqeyə böyük hörmətlə yanaşmışdır. Xalqın ən əziz, qiymətli və müqəddəs hesab etdiyi vətən, torpaq, dil anlayışları ana adı ilə bərabər tutulmuşdur. Qadın adına göstərilən dərin ehtiram, sonsuz ana məhəbbəti söz və sənət abidələrimizdə öz parlaq təcəssümünü tapmışdır. Ədəbiyyatımızın və mədəniyyətimizin görkəmli nümayəndələri öz əsərlərində Azərbaycan qadınının mərdliyini, gözəlliyini, mənəvi saflığını vəsf etmişlər”.
1995-ci il 12 noyabr tarixində ümumxalq referendumu ilə qəbul edilmiş müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiya qanunu qadınların kişilərlə bərabər hüquqlarını təsdiq etməklə bərabər, həmçinin onların demokratik dövlət quruculuğu proseslərində fəal iştirakının hüquqi bazasını da yaratmışdır. Konstitusiyanın qəbulundan sonra respublikamızda gender bərarbərliyinin təmin olunması istiqamətində də mühüm addımlar atılmışdır. Eyni zamanda, Azərbaycan 1995-ci ildə BMT-nin Baş Assambleyasının 1979-cu il 18 dekabr tarixli qətnaməsi ilə qəbul edilmiş “Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haqqında” Konvensiyaya da qoşulmuş və sonrakı illərdə bir sıra beynəlxalq sənədləri ratifikasiya etmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin 1998-ci il 14 yanvar tarixli fərmanı ilə gender siyasətinin həyata keçirilməsi məqsədi ilə “Qadın problemləri üzrə Dövlət Komitəsi” yaradılmışdır. Burada əsas məqsəd qadınların hüquqlarının qorunması və ölkənin sosial-siyasi həyatında onların iştirakının artırılması idi. 2000-ci ildə Ulu öndər qadınların kişilərlə hüquq bərabərliyini, xüsusilə, onların dövlət idarəçiliyi sistemində lazımi səviyyədə təmsil olunmasını üçün “Azərbaycan Respublikasında dövlət qadın siyasətinin həyata keçirilməsi haqqında” fərman vermişdir. Fərmanda bütün dövlət qurumlarında fəaliyyət növü nəzərə alınmaqla, qadınların rəhbərlik səviyyəsində kişilərlə bərabər təmsilçiliyinin təmin edilməsi xüsusi vurğulanmışdır. Həm dövlət komitəsinin yaradılması, həm də fərmanın imzalanması ölkədə qadın siyasətinin həyata keçirilməsində yeni mərhələ olmuşdur. 2000-ci ildə həmçinin, Azərbaycan Respublikasının Qadın Problemləri üzrə Milli Fəaliyyət Planı (2000-2005-ci illər) təsdiq edilmişdir. Milli Fəaliyyət Planında dövlət tərəfindən qadın probleminə daim diqqət yetirilməsi, qadın problemləri ilə bağlı təxirəsalınmaz konkret tədbirlərin həyata keçirilməsi, dövlət proqramlarının hazırlanması məsələləri də öz əksini tapmışdır.
2006-cı ildə isə Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə “Qadın Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi” “Ailə, Qadın və Uşaq problemləri üzrə Dövlət Komitəsi” kimi yenidən formalaşdırılmışdır. Hazırda Komitə ailə, qadın və uşaq prolblemləri ilə iş sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Həmin ildə “Gender (kişi və qadınların) bərabərliyinin təminatları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu da qəbul edilmişdir. Qadın, kişi bərabərliyinin qorunması sahəsində xüsusi əhəmiyyətə malik olan bu qanun gender balansının qorunması ilə bağlı hüquqi tənzimləmə məsələlərini əks etdirir. Qanunda gender bərabərliyinin təmin edilməsi ilə bağlı dövlət siyasətinin əsas istiqamətləri və vəzifələri göstərilmişdir. Beləliklə, bu gün Azərbaycan qadınının cəmiyyətdə yeri və nüfuzunun daha da artması Prezident İlham Əliyevin dövlət qadın siyasətini qətiyyətlə davam etdirməsinin nəticəsidir. Xalqımızın fəxri və qüruru olan qadınlarımız ölkəmizi bu gün bütün dünyada ləyaqətlə təmsil edir. Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın ölkənin ictimai-siyasi həyatındakı uğurlu fəaliyyəti, dövlətimiz, dövlətçiliyimiz naminə, xalqın rifahı üçün gördüyü işlər, xeyirxah əməllər bu gün bütün Azərbaycan qadınlarının yorulmaz, mübarizə əzmi göstərən güc və qüdrətinin bariz nümunəsidir.