Elçin Alıoğlu - TREND
Aprelin 19-dan bəri Ermənistanda etiraz aksiyalarını təşkil edən və keçirən qüvvələrir birliyi baş nazir Nikol Paşinyanı devirmək niyyətlərinin əsas hədəf olduqlarını deyirlər.
Paşinyan indiyədədək onlara açıq, konkret cavab vermirdi. Lakin o, "sükut"u pozaraq Erməni Həvariyun (Apostol) Kilsəsi (EAK), əslən Qarabağdan olan ermənilərdən ibarət və sabiq prezidentlər Robert Köçəryanla Serj Sarqsyanın rəhbərlik etdikləri "qarabağlılar klanı", xarici ölkələrdəki erməni diasporu, Rusiya və İranın birbaşa nəzarətində olan müxtəlif müxalif qruplaşmalardan ibarət koalisiyaya açıq savaş elan edib.
EAK-ın Tavuş (Tovuzqala) yeparxiyasının arxiyepiskopu Baqrat Qalstanyanın başçılığı ilə davam edən aksiyalarda səslənən iki tələbdən birincisi Azərbaycanla şərti dövlət sərhədində demarkasiya və delimitasiya prosesi ilə yekun sülh sazişinin imzalanması prosesinin dayandırılmasıdır. İkinci tələb Ermənistan parlamentiində Nikol Paşinyana impiçmentin elan edilməsi, onun şakimiyyətdən kənarlaşdırılması və yeni parlament seçkilərinin keçirilməsidir.
"Vətən uğrunda Tavuş" adlı hərəkatın reallaşdırdığı aksiyanın təşkilatçılarının Ermənistanın yeni baş naziri postunda sabiq prezident Robert Köçəryanı görmək istədikləri aydın olsa da, o, hələlik kölgədə duraraq guya proseslərdə aktiv iştirak etmədiyini nəzərə çatdırmaq istəyir.
R.Köçəryanın maliyyələşdirdiyi erməni mass-mediası, habelə digər sabiq prezident Serj Sarqsyanın kontrolundakı KİV-lər son günlər aktiv şəkildə bildirirlər ki, guya "Vətən uğrunda Tavuş" hərəkatının "lider"i keşiş Baqrat Qalstanyan baş nazir olmaq istəmir.
"Baş nazir postu ilə bağlı sabiq ombudsmen Arman Tatoyan, genaral Qriqori Xaçaturov, EAK-ın Şirak yeparxiyasının arxiyepiskopu Mikael Acapaqyanın və digərlərinin namizədlikləri müzakirə olunub. Heç bir namizədlə bağlı yekdil mövqe əldə olunmadığından Baqrat Qalstanyanın namizədliyi optimal sayılıb", - İrəvanda çıxan "Hrapark" qəzeti yazıb.
Halbuki bütün bu şounun arxasında duran qüvvələrin əsas nəzarətçiləri erməni kilsəsi ilə Robert Köçəryandır.
Bunu bilən N.Paşinyan da parlamentdə Erməni Həvariyun Kilsəsindən və onun siyasi ambisiyalarından bəhs edib.
"Ermənistan hökuməti rəsmi olaraq Erməni Hvariyun Kilsəsinə vergi sistemini tətbiq etməyi və yığılan bütün pulları sonradan geri qaytarmağı təklif etdi, amma kilsə bu təklifi rədd etdi. Məqsədimiz pul dövriyyəsində kölgəli məqamların olmasına imkan verməməkdir. Anlayırıq ki, erməni kilsəsinin öz xüsusiyyətləri var. Yığılan pullar hesablanandan sonra bütünlüklə kiosəyə qaytarılacaqdı. Bu təklifinin qəbul edilməməsi təəccüblüdür. Hökumət sadəcə olaraq, kilsənin maliyyə fəaliyyətində şəffaflıq ismtəyir. Lakin rədd cavabını təhlil edəndə belə qənaətə gəlirik ki, problem şəffaflıqdadır. Çox yəqin ki, Erməni Həvariyun Kilsəsində maliyyə axınları ilə bağlı problemlər var. Əks halda təklifimizin niyə rədd olunduğunu kimsə mənə başa salsın", - N.Paşinyan deyib.
Ermənistanın baş naziri faktiki olaraq ilk dəfə Erməni Kilsəsinin, yəni Eçmiədzinin maliyyə fırıldaqları ilə məşğul olduğunu, ölkə vətəndaşlarından və xarici ölkələrdəki erməni icmalarından yığılan pulların nəzarətdən kənar, gizli şəkildə idarə olunduğunu bəyan edib. Bu, rəsmi İrəvanın EAK-a qarşı həddən ziyadə ciddi ittihamıdır və şübhə yoxdur ki, Paşinyanın açıqlamasından sonra Ermənistanın dövlət qurumlarının EAK-ın fəaliyyəti ilə bağlı araşdırmaları başlanacaq.
N.Paşinyaın əsas məqsədi keşişlərin siyasətə kobud və açıq müdaxiləsinin qarşısını almaq, Eçmiədzinin hakimiyyətə qarşı olan qüvvələrlə işbirliyinə və ən əsası, belə qüvvələrə maliyyə dəstəyi verməsinə son qoymaqdır.
Ermənistanın baş naziri daha sonra sərhədlərdən bəhs edib.
"Bizi qanuni və legitim sərhədlərimizdənk kənara çıxararaq "Böyük Ermənistan"dan bəhs edənlər bunu bizi başlaranının qanuni hədəfinə çevirmək üçün edirlər. Niyə,
"Baxın, Ermənistan müstəqil ölkə ola bilmir. Ermənistanın nəyinə gərəkdir hökumət, parlament, dövlət qurumları, bələdiyyəllər?! Ölkədəki 10 vilayət əvəzinə Erməni Kilsəsinin 10 yeparxiysını yaradaq, işlər bitsin" deyəcək ölkələrin olması üçün belə edirlər. Erməni xalqının tarixində belə təcrübə olub: Bizansa gediblər, kilsədən xeyir dua-alıblar, sonra ölkəyə qayıdaraq başqasının köləsi kimi xalqı idarə ediblər. Təsir agentləri məsələsi hələ də aktualdır, amma əminəm ki, bu problemi yaxın iki-üç ərzində həll edəcəyik. İndi həll etməyə çalışdığımız problem son 20-30 ilin yox, min ilin problemidir", - N.Paşinyan deyib.
Sonda N.Paşinyan Rusiya və Belarusu hədəfə alıb.
“Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko söylədi ki, sən demə, dörd ildir Ermənisana həqrqəti demək istəyirmiş, amma müəyyən səbəblərdən deyə bilmirmiş. İndi səbəb var və mən onun dörd ildə söyləyə bilmədiyini deyirəm. 44 günlük İkinci Qarabağ Müharibəsinə hazırlıqda müttəfiqlərimiz də qarşı tərəfdə iştirak edirlər. KTMT üzvü olan ən azı iki ölkə var ki, bizə qarşı,müttəfiqlərinə qarşı savaşa hazırlıqda iştirak etdilər. Onu da deməliyəm ki, müharibə Qarabağ uğrunda yox, “Ermənistanla bağlı gözləntilərin doğrulmaması” üçün idi. Lukaşenko həqiqəti dedi. Çox yaxşı, sevinirəm buna. Amma bu etirafı etməli başqa insanlar da var”, - N.Paşinyan bəyan edib.
Ermənistanın baş nazirinin sözlərinə görə, parlamentdə müxalifətə Ermənistan Respublikasının konkret ərazisi ilə bağlı sual verəndə isə heç bir cavab verilməyib.
"Konseptual fərq budur. Biz deyirik ki, Ermənistanın ərazisi 29743 kv.km-dir. Bu, real Ermənistan anlayışıdır. Bu suala cavab verməyən insanlar tarixi Ermənistan anlayışının daşıyıcılarıdır. Amma biz bu konsepsiyanın məntiqini aydın başa düşməliyik, çünki kimsə deyəndə ki, Ermənistanın ərazisi 29743 kv.km deyil, onlar, onların fikrincə, onun suveren ərazi olduğunu söyləmək üçün yol açır. Məsələn, onların xəyallarında Ermənistanın ərazisi 300 min kv.km-dir. Amma başa düşmürlər və başa düşürlərsə, daha pisdir, çünki Ermənistanın suveren ərazisinin 23 kv.km, minlərlə yox, düz 23 olduğunu deyə bilən başqalarına da eyni yolu açır.
Onlar istəyirlər ki, Ermənistanda, İrəvanın mərkəzindəki kafedə oturan insanlar Qarsı xəyal etsinlər və beləliklə də İrəvanı itirsinlər. İstəyirlər ki, Kafanda oturan insanlar Zəngilanı və ya onların dediyi kimi "Sanasar"ı xəyal etsinlər və bununla da əsl Ermənistanı, əsl Qafanı itirsinlər. Əsl Ermənistan və “tarixi Ermənistan” anlayışları arasında fərq budur. Seçim çox sadədir, bəli, bizim seçimimiz real Ermənistanla tarixi Ermənistan arasındadır, fərqlə ki, real Ermənistan gələcəklə bağlıdır. Biz real Ermənistanın sərhədlərini millimetrə qədər bilirik və o sərhədlərin təhlükəsihliyini səhərdən axşamadək kimlərinsə ayaqlarına qapanaraq, bizi gəlib qorumalarını yalvararaq yox, qanuni mövqeyimizdə duraraq təmin edirik", - N.Paşinyan bəyan edib.
Ermənilərə sevgisi ilə tanınan, Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Konstantin Zatulin Paşinyanın belə çıxışından məyus qalaraq onu "yalançı" və "şərəfsiz" adlandırıb.
"Nikol Paşinyan Qarabağda Azərbaycanla müharibəni uduzmağın bütün məsuliyyətini Rusiyanın üzərinə atmağa çalışır. Mənim mövqeyim çoxdan məlumdur. Paşinyan yalançı və şərəfsizdir, o, erməni xalqının qəzəbini Rusiyaya yönəltməyə çalışır, öz sələflərinin və bütün erməni xalqının illərlə mübarizə apardığı hər şeyi məğlub edib və uduzub", - K.Zatulin deyib.
… Ermənistanda hakimiyyət kilsəyə faktiki savaş açıb, sabiq prezident Robert Köçəryanı iqtidara qaytarmağa yönəlmiş etiraz aksiyalarını sərt şəkildə yatıra biləcəyini istisna etməyib və bütün bunlarla yanaşı, Rusiyanın ünvanına növbəği sərt messic ünvanlayıb.
Nikol Paşinyan artıq geriyə yol olmadığını anlayıb.
Aprelin 19-dan bəri Ermənistanda etiraz aksiyalarını təşkil edən və keçirən qüvvələrir birliyi baş nazir Nikol Paşinyanı devirmək niyyətlərinin əsas hədəf olduqlarını deyirlər.
Paşinyan indiyədədək onlara açıq, konkret cavab vermirdi. Lakin o, "sükut"u pozaraq Erməni Həvariyun (Apostol) Kilsəsi (EAK), əslən Qarabağdan olan ermənilərdən ibarət və sabiq prezidentlər Robert Köçəryanla Serj Sarqsyanın rəhbərlik etdikləri "qarabağlılar klanı", xarici ölkələrdəki erməni diasporu, Rusiya və İranın birbaşa nəzarətində olan müxtəlif müxalif qruplaşmalardan ibarət koalisiyaya açıq savaş elan edib.
EAK-ın Tavuş (Tovuzqala) yeparxiyasının arxiyepiskopu Baqrat Qalstanyanın başçılığı ilə davam edən aksiyalarda səslənən iki tələbdən birincisi Azərbaycanla şərti dövlət sərhədində demarkasiya və delimitasiya prosesi ilə yekun sülh sazişinin imzalanması prosesinin dayandırılmasıdır. İkinci tələb Ermənistan parlamentiində Nikol Paşinyana impiçmentin elan edilməsi, onun şakimiyyətdən kənarlaşdırılması və yeni parlament seçkilərinin keçirilməsidir.
"Vətən uğrunda Tavuş" adlı hərəkatın reallaşdırdığı aksiyanın təşkilatçılarının Ermənistanın yeni baş naziri postunda sabiq prezident Robert Köçəryanı görmək istədikləri aydın olsa da, o, hələlik kölgədə duraraq guya proseslərdə aktiv iştirak etmədiyini nəzərə çatdırmaq istəyir.
R.Köçəryanın maliyyələşdirdiyi erməni mass-mediası, habelə digər sabiq prezident Serj Sarqsyanın kontrolundakı KİV-lər son günlər aktiv şəkildə bildirirlər ki, guya "Vətən uğrunda Tavuş" hərəkatının "lider"i keşiş Baqrat Qalstanyan baş nazir olmaq istəmir.
"Baş nazir postu ilə bağlı sabiq ombudsmen Arman Tatoyan, genaral Qriqori Xaçaturov, EAK-ın Şirak yeparxiyasının arxiyepiskopu Mikael Acapaqyanın və digərlərinin namizədlikləri müzakirə olunub. Heç bir namizədlə bağlı yekdil mövqe əldə olunmadığından Baqrat Qalstanyanın namizədliyi optimal sayılıb", - İrəvanda çıxan "Hrapark" qəzeti yazıb.
Halbuki bütün bu şounun arxasında duran qüvvələrin əsas nəzarətçiləri erməni kilsəsi ilə Robert Köçəryandır.
Bunu bilən N.Paşinyan da parlamentdə Erməni Həvariyun Kilsəsindən və onun siyasi ambisiyalarından bəhs edib.
"Ermənistan hökuməti rəsmi olaraq Erməni Hvariyun Kilsəsinə vergi sistemini tətbiq etməyi və yığılan bütün pulları sonradan geri qaytarmağı təklif etdi, amma kilsə bu təklifi rədd etdi. Məqsədimiz pul dövriyyəsində kölgəli məqamların olmasına imkan verməməkdir. Anlayırıq ki, erməni kilsəsinin öz xüsusiyyətləri var. Yığılan pullar hesablanandan sonra bütünlüklə kiosəyə qaytarılacaqdı. Bu təklifinin qəbul edilməməsi təəccüblüdür. Hökumət sadəcə olaraq, kilsənin maliyyə fəaliyyətində şəffaflıq ismtəyir. Lakin rədd cavabını təhlil edəndə belə qənaətə gəlirik ki, problem şəffaflıqdadır. Çox yəqin ki, Erməni Həvariyun Kilsəsində maliyyə axınları ilə bağlı problemlər var. Əks halda təklifimizin niyə rədd olunduğunu kimsə mənə başa salsın", - N.Paşinyan deyib.
Ermənistanın baş naziri faktiki olaraq ilk dəfə Erməni Kilsəsinin, yəni Eçmiədzinin maliyyə fırıldaqları ilə məşğul olduğunu, ölkə vətəndaşlarından və xarici ölkələrdəki erməni icmalarından yığılan pulların nəzarətdən kənar, gizli şəkildə idarə olunduğunu bəyan edib. Bu, rəsmi İrəvanın EAK-a qarşı həddən ziyadə ciddi ittihamıdır və şübhə yoxdur ki, Paşinyanın açıqlamasından sonra Ermənistanın dövlət qurumlarının EAK-ın fəaliyyəti ilə bağlı araşdırmaları başlanacaq.
N.Paşinyaın əsas məqsədi keşişlərin siyasətə kobud və açıq müdaxiləsinin qarşısını almaq, Eçmiədzinin hakimiyyətə qarşı olan qüvvələrlə işbirliyinə və ən əsası, belə qüvvələrə maliyyə dəstəyi verməsinə son qoymaqdır.
Ermənistanın baş naziri daha sonra sərhədlərdən bəhs edib.
"Bizi qanuni və legitim sərhədlərimizdənk kənara çıxararaq "Böyük Ermənistan"dan bəhs edənlər bunu bizi başlaranının qanuni hədəfinə çevirmək üçün edirlər. Niyə,
"Baxın, Ermənistan müstəqil ölkə ola bilmir. Ermənistanın nəyinə gərəkdir hökumət, parlament, dövlət qurumları, bələdiyyəllər?! Ölkədəki 10 vilayət əvəzinə Erməni Kilsəsinin 10 yeparxiysını yaradaq, işlər bitsin" deyəcək ölkələrin olması üçün belə edirlər. Erməni xalqının tarixində belə təcrübə olub: Bizansa gediblər, kilsədən xeyir dua-alıblar, sonra ölkəyə qayıdaraq başqasının köləsi kimi xalqı idarə ediblər. Təsir agentləri məsələsi hələ də aktualdır, amma əminəm ki, bu problemi yaxın iki-üç ərzində həll edəcəyik. İndi həll etməyə çalışdığımız problem son 20-30 ilin yox, min ilin problemidir", - N.Paşinyan deyib.
Sonda N.Paşinyan Rusiya və Belarusu hədəfə alıb.
“Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko söylədi ki, sən demə, dörd ildir Ermənisana həqrqəti demək istəyirmiş, amma müəyyən səbəblərdən deyə bilmirmiş. İndi səbəb var və mən onun dörd ildə söyləyə bilmədiyini deyirəm. 44 günlük İkinci Qarabağ Müharibəsinə hazırlıqda müttəfiqlərimiz də qarşı tərəfdə iştirak edirlər. KTMT üzvü olan ən azı iki ölkə var ki, bizə qarşı,müttəfiqlərinə qarşı savaşa hazırlıqda iştirak etdilər. Onu da deməliyəm ki, müharibə Qarabağ uğrunda yox, “Ermənistanla bağlı gözləntilərin doğrulmaması” üçün idi. Lukaşenko həqiqəti dedi. Çox yaxşı, sevinirəm buna. Amma bu etirafı etməli başqa insanlar da var”, - N.Paşinyan bəyan edib.
Ermənistanın baş nazirinin sözlərinə görə, parlamentdə müxalifətə Ermənistan Respublikasının konkret ərazisi ilə bağlı sual verəndə isə heç bir cavab verilməyib.
"Konseptual fərq budur. Biz deyirik ki, Ermənistanın ərazisi 29743 kv.km-dir. Bu, real Ermənistan anlayışıdır. Bu suala cavab verməyən insanlar tarixi Ermənistan anlayışının daşıyıcılarıdır. Amma biz bu konsepsiyanın məntiqini aydın başa düşməliyik, çünki kimsə deyəndə ki, Ermənistanın ərazisi 29743 kv.km deyil, onlar, onların fikrincə, onun suveren ərazi olduğunu söyləmək üçün yol açır. Məsələn, onların xəyallarında Ermənistanın ərazisi 300 min kv.km-dir. Amma başa düşmürlər və başa düşürlərsə, daha pisdir, çünki Ermənistanın suveren ərazisinin 23 kv.km, minlərlə yox, düz 23 olduğunu deyə bilən başqalarına da eyni yolu açır.
Onlar istəyirlər ki, Ermənistanda, İrəvanın mərkəzindəki kafedə oturan insanlar Qarsı xəyal etsinlər və beləliklə də İrəvanı itirsinlər. İstəyirlər ki, Kafanda oturan insanlar Zəngilanı və ya onların dediyi kimi "Sanasar"ı xəyal etsinlər və bununla da əsl Ermənistanı, əsl Qafanı itirsinlər. Əsl Ermənistan və “tarixi Ermənistan” anlayışları arasında fərq budur. Seçim çox sadədir, bəli, bizim seçimimiz real Ermənistanla tarixi Ermənistan arasındadır, fərqlə ki, real Ermənistan gələcəklə bağlıdır. Biz real Ermənistanın sərhədlərini millimetrə qədər bilirik və o sərhədlərin təhlükəsihliyini səhərdən axşamadək kimlərinsə ayaqlarına qapanaraq, bizi gəlib qorumalarını yalvararaq yox, qanuni mövqeyimizdə duraraq təmin edirik", - N.Paşinyan bəyan edib.
Ermənilərə sevgisi ilə tanınan, Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Konstantin Zatulin Paşinyanın belə çıxışından məyus qalaraq onu "yalançı" və "şərəfsiz" adlandırıb.
"Nikol Paşinyan Qarabağda Azərbaycanla müharibəni uduzmağın bütün məsuliyyətini Rusiyanın üzərinə atmağa çalışır. Mənim mövqeyim çoxdan məlumdur. Paşinyan yalançı və şərəfsizdir, o, erməni xalqının qəzəbini Rusiyaya yönəltməyə çalışır, öz sələflərinin və bütün erməni xalqının illərlə mübarizə apardığı hər şeyi məğlub edib və uduzub", - K.Zatulin deyib.
… Ermənistanda hakimiyyət kilsəyə faktiki savaş açıb, sabiq prezident Robert Köçəryanı iqtidara qaytarmağa yönəlmiş etiraz aksiyalarını sərt şəkildə yatıra biləcəyini istisna etməyib və bütün bunlarla yanaşı, Rusiyanın ünvanına növbəği sərt messic ünvanlayıb.
Nikol Paşinyan artıq geriyə yol olmadığını anlayıb.