Kristiano Ronaldonun Avro-2020-də ilk oyununa çıxmazdan öncə mətbuat konfransı zamanı qarşısına qoyulan Koka-Kola şüşələrini götüzdürərək sağlamlıq üçün sadə sudan istifadə təklifi xüsusi marağa səbəb olub. Futbolçunun bu hərəkətindən sonra başqa futbolçular da eyni axına qoşulub.
Sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova Axar.az-a açıqlamasında bildirib ki, yay mövsümündə temperaturun yüksəlməsi səbəbindən daha çox qazlı, spirtli və enerji içkiləri istifadə olunur, ancaq bu içkilər sağlamlığımız üçün həddindən artıq ziyandır:
"Qazlı, rəngləndirilmiş və dadlandırılmış içkilər həddən artıq kimyəvi qatqı maddələri ilə zəngindir. Onların tərkibində şəkər miqdarı da çoxdur və bunlar bədənə boş karbohidratlar olaraq qəbul edilir. Bu içkilərin əksəriyyətinin tərkibində monosodyum qlutamat var ki, bunlar dad reseptorlarını korlayır, beşinci dad deyilən "umami" dadını və bununla da asılılıq yaradır. Bu içkilər insanda davamlı içmək istəyi oyadır. Suları soyuq qəbul edilməsinin də fəsadları var. Soyuq sular dişlərin emalını çatladır, ağız, damaq, qida borusu və mədəyə də çox mənfi təsirlər edir. Bu içkilər eyni zamanda mədənin turşu və qələvi mühitində də fəsadlar törədir. Mədənin pH dərəcəsini dəyişəcək qədər kimyəvi qatqılarla zəngin olan içkilər gələcəkdə mədə xoralarına və qastridə də səbəb ola bilər. Onlar mədədə maddələr mübadiləsini qısa müddətli sürətləndirərək daha sonra funksiyasını, bağırsağın mikroflorasını pozaraq həzmi çətinləşdirir. Soyuq qəbul edildikdə bağırsaq və mədə iltihabına səbəb olurlar".
M.Hüseynova enerji içkilərinin üzərində istehlakçıların və əsasən gənclərin diqqətini cəlb etmək üçün bir çox vitamin adlarının yazıldığını və məlumatsız insanların bu içkilərdən enerji və vitamin qazanacaqlarını düşünərək istifadə etdiklərini vurğulayıb:
"Ancaq bu içkilər insanların fiziki, əqli iş qabiliyyətini və məhsuldarlığını tamamilə azaldır, çünki qısa müddətdə orqanizmin günlük enerjisi aktivləşir və dərhal bitir. Ən təhlükəli hal isə insanların enerji içkilərini spirtlə qarışdırıb içməyidir. Bir çox araşdırmaların nəticələri göstərir ki, kafeinlə spirtin birlikdə qəbulu ürək bulanması, qan təzyiqinin artması və qaytarmağa səbəb olur. Ürək çatışmazlığı olan insanlarda isə hətta ölümə də səbəb olar bilir.
Eyni zamanda, biz spirtli içki olaraq alkoqollu içkiləri tanıyırıq, ancaq spirtsiz adlandırılan bir çox içkilərin tərkibində spirtdən istifadə edilir. Onların tərkibində spirtin faizi aşağı olduğundan spirtsiz içki kimi göstərilir. Buna görə də mütləq şəkildə bu içkilərdən imtina edilməlidir.
Alternativ olaraq, bədənin maye balansını təmin etmək üçün yaxşı olar ki, təmiz sudan və bitki dəmləmələrindən istifadə edilsin. Bəzi səbəblərdən sadə su içə bilməyən insanlar isə içinə meyvə, nanə, reyhan əlavə edərək, tərxunla dəmləyərək orqanizmin tələbatını faydalı şəkildə təmin edə bilərlər".
Sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova Axar.az-a açıqlamasında bildirib ki, yay mövsümündə temperaturun yüksəlməsi səbəbindən daha çox qazlı, spirtli və enerji içkiləri istifadə olunur, ancaq bu içkilər sağlamlığımız üçün həddindən artıq ziyandır:
"Qazlı, rəngləndirilmiş və dadlandırılmış içkilər həddən artıq kimyəvi qatqı maddələri ilə zəngindir. Onların tərkibində şəkər miqdarı da çoxdur və bunlar bədənə boş karbohidratlar olaraq qəbul edilir. Bu içkilərin əksəriyyətinin tərkibində monosodyum qlutamat var ki, bunlar dad reseptorlarını korlayır, beşinci dad deyilən "umami" dadını və bununla da asılılıq yaradır. Bu içkilər insanda davamlı içmək istəyi oyadır. Suları soyuq qəbul edilməsinin də fəsadları var. Soyuq sular dişlərin emalını çatladır, ağız, damaq, qida borusu və mədəyə də çox mənfi təsirlər edir. Bu içkilər eyni zamanda mədənin turşu və qələvi mühitində də fəsadlar törədir. Mədənin pH dərəcəsini dəyişəcək qədər kimyəvi qatqılarla zəngin olan içkilər gələcəkdə mədə xoralarına və qastridə də səbəb ola bilər. Onlar mədədə maddələr mübadiləsini qısa müddətli sürətləndirərək daha sonra funksiyasını, bağırsağın mikroflorasını pozaraq həzmi çətinləşdirir. Soyuq qəbul edildikdə bağırsaq və mədə iltihabına səbəb olurlar".
M.Hüseynova enerji içkilərinin üzərində istehlakçıların və əsasən gənclərin diqqətini cəlb etmək üçün bir çox vitamin adlarının yazıldığını və məlumatsız insanların bu içkilərdən enerji və vitamin qazanacaqlarını düşünərək istifadə etdiklərini vurğulayıb:
"Ancaq bu içkilər insanların fiziki, əqli iş qabiliyyətini və məhsuldarlığını tamamilə azaldır, çünki qısa müddətdə orqanizmin günlük enerjisi aktivləşir və dərhal bitir. Ən təhlükəli hal isə insanların enerji içkilərini spirtlə qarışdırıb içməyidir. Bir çox araşdırmaların nəticələri göstərir ki, kafeinlə spirtin birlikdə qəbulu ürək bulanması, qan təzyiqinin artması və qaytarmağa səbəb olur. Ürək çatışmazlığı olan insanlarda isə hətta ölümə də səbəb olar bilir.
Eyni zamanda, biz spirtli içki olaraq alkoqollu içkiləri tanıyırıq, ancaq spirtsiz adlandırılan bir çox içkilərin tərkibində spirtdən istifadə edilir. Onların tərkibində spirtin faizi aşağı olduğundan spirtsiz içki kimi göstərilir. Buna görə də mütləq şəkildə bu içkilərdən imtina edilməlidir.
Alternativ olaraq, bədənin maye balansını təmin etmək üçün yaxşı olar ki, təmiz sudan və bitki dəmləmələrindən istifadə edilsin. Bəzi səbəblərdən sadə su içə bilməyən insanlar isə içinə meyvə, nanə, reyhan əlavə edərək, tərxunla dəmləyərək orqanizmin tələbatını faydalı şəkildə təmin edə bilərlər".