Xankəndi tarixi baxımdan Azərbaycanın ən strateji şəhərlərindən biridir. Şəhər illərlə Ermənistan tərəfindən işğal altında saxlanılsa da, 2020-ci ildəki Vətən Müharibəsi ilə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü bərpa olundu və Xankəndi tam olaraq 2023-cü ilin oktyabr ayında Azərbaycanın nəzarəti altına qayıtdı. Prezident İlham Əliyevin 15 oktyabr 2023-cü il tarixində etdiyi tarixi çıxışı, bu prosesin əhəmiyyətini bir daha vurğuladı və Azərbaycanın gələcək planlarını işıqlandırdı.
Xankəndinin Azərbaycan Suverenliyinə Qaytarılması: Azərbaycan üçün Xankəndi təkcə strateji nöqteyi-nəzərdən deyil, həm də tarixi və mədəni əhəmiyyəti ilə də önəmli idi. Ermənistanın illərlə burada yaratdığı qondarma rejim Azərbaycan torpaqlarının qanunsuz işğalı idi. Ancaq 2020-ci ildəki qələbə və sonrakı uğurlu diplomatik və hərbi addımlar nəticəsində 2023-cü ildə Xankəndi tamamilə Azərbaycanın nəzarəti altına keçdi.Cənab Prezident İlham Əliyevin 15 oktyabr 2023-cü ildə etdiyi tarixi çıxışı, Azərbaycanın Xankəndi üzərində tam nəzarəti bərpa etməsi münasibətilə olduqca əlamətdar idi.Cənab Prezident İlham Əliyev bu çıxışda bir neçə mühüm məqama toxundu:
Cənab Prezident İlham Əliyev vurğuladı ki, Xankəndinin azad edilməsi Azərbaycanın tarixi ədalətini bərpa etdi və ölkənin ərazi bütövlüyü tam təmin olundu. Bu, Ermənistanın illər boyu törətdiyi təxribat və işğalçılıq siyasətinə verilən son cavab oldu. Cənab İlham Əliyev Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa uyğun hərəkət etdiyini və Ermənistanın qanunsuz iddialarına son qoyduğunu qeyd etdi. Onun sözlərinə görə, bu qələbə təkcə hərbi yox, həm də siyasi və diplomatik arenada böyük uğurdur. Prezident Azərbaycanın Xankəndi və ümumilikdə Qarabağda bərpa və quruculuq işlərinə böyük diqqət ayıracağını qeyd etdi. İnfrastruktur, sənaye və kənd təsərrüfatı sahələrində ciddi layihələr həyata keçiriləcək. Xankəndinin azad olunmasından sonra Azərbaycanın əsas prioritetlərindən biri regionda sülh və sabitliyi təmin etmək və əhalinin təhlükəsiz qayıdışını təmin etməkdir. 2020-ci il müharibəsindən sonra Azərbaycanın artıq bir neçə işğaldan azad edilmiş rayonda uğurla həyata keçirdiyi layihələr Qarabağda iqtisadiyyatın inkişafına, infrastrukturun bərpasına yönəlib. Xankəndi də daxil olmaqla Qarabağın bütün şəhərlərində və kəndlərində yenidənqurma layihələri həyata keçiriləcək. Bu, həm yol infrastrukturu, su təchizatı və elektrik təminatı sahələrini əhatə edəcək, həm də şəhər və kəndlərin müasir standartlara uyğun yenidən qurulmasını təmin edəcək.

Sabunçu qəsəbəsi, 170 N tam orta məktəbin
müəllimi Mədinə Zeynalova