28 May Azərbaycan xalqının tarixində əbədi olaraq qızıl hərflərlə yazılmış bir gündür. 1918-ci ilin bu tarixində müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti quruldu. Bu hadisə təkcə Azərbaycanın deyil, bütün Türk və İslam dünyasının müstəqillik və dövlətçilik tarixində mühüm bir dönüş nöqtəsi oldu. Müstəqillik Günü hər il Azərbaycan xalqı tərəfindən böyük qürur və təntənə ilə qeyd olunur, çünki bu gün xalqımızın azadlıq eşqinin, müstəqillik arzusunun və dövlətçilik ənənələrinin simvoludur.
1918-ci ilin əvvəllərində Rusiya İmperiyasının süqutu və Birinci Dünya Müharibəsinin yaratdığı xaos Azərbaycan xalqına öz müqəddəratını təyin etmək üçün tarixi fürsət yaratdı. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Milli Şurası 28 May 1918-ci ildə Tiflis şəhərində “İstiqlaliyyət Bəyannaməsi”ni qəbul edərək Azərbaycanın müstəqilliyini elan etdi. Daha sonra hökumət Gəncəyə, ardınca isə Bakıya köçürüldü.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə Azərbaycan türk və müsəlman dünyasında ilk dəfə olaraq demokratik respublika modelini tətbiq etdi. Bu dövlət dünyəvi, hüquqi və parlamentli bir respublika olaraq qurulmuş, xalqın iradəsinə əsaslanan müasir dövlətçilik prinsiplərini özündə cəmləşdirmişdi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin şüarı olan “Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!” bu gün də Azərbaycan xalqının müstəqillik əzmini ifadə edir.Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti cəmi 23 ay – 1918-ci ilin mayından 1920-ci ilin aprelinə qədər fəaliyyət göstərsə də, bu qısa müddətdə mühüm nailiyyətlər əldə etdi. Bunlardan bəziləri aşağıdakılardır:
Azərbaycan dili rəsmi dövlət dili elan edildi. Bu, milli kimliyin formalaşmasında mühüm addım idi.
Ölkənin müdafiəsi üçün Azərbaycanın ilk müntəzəm ordusu yaradıldı. Bu ordu, xüsusilə erməni daşnaklarının təcavüzünə qarşı mübarizədə mühüm rol oynadı.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dünyada qadınlara səsvermə hüququ verən ilk dövlətlərdən biri oldu. Bu, o dövr üçün inqilabi bir addım idi.Müasir təhsil sisteminin əsası qoyuldu.
Bakıda ilk universitet – Azərbaycan Dövlət Universiteti (indiki BDU) təsis edildi.Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti beynəlxalq arenada tanınmaq üçün fəal səylər göstərdi.
1920-ci ildə Paris Sülh Konfransında Azərbaycanın müstəqilliyi bir sıra dövlətlər tərəfindən dəstəkləndi.1920-ci ilin aprelində bolşeviklərin işğalı nəticəsində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti süqut etdi və Azərbaycan SSRİ-nin tərkibinə qatıldı. Lakin müstəqillik ideyası heç vaxt sönmədi. 1991-ci ildə SSRİ-nin dağılması ilə Azərbaycan yenidən müstəqilliyini bərpa etdi. 18 oktyabr 1991-ci ildə “Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi Haqqında” Konstitusiya Aktı qəbul edildi. 2021-ci ildə isə 28 May rəsmi olaraq “Müstəqillik Günü” kimi təsdiqləndi, 18 oktyabr isə “Müstəqilliyin Bərpası Günü” kimi qeyd olunmağa başladı.
Azərbaycanın müasir müstəqillik tarixində Ulu Öndər Heydər Əliyevin rolu danılmazdır.
XX əsrin sonlarında müstəqilliyinə yenidən qovuşan Azərbaycan suverenliyini qoruyub saxlamağı bacardı. Çətin siyasi-iqtisadi dövrdə hakimiyyətə qayıdan Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycan dövlətçiliyinin qorunması üçün qətiyyətli tədbirlər gördü, ölkədə davamlı ictimai-siyasi sabitliyi bərqərar etdi. Müstəqilliyin əldə edilməsi mürəkkəb bir proses olsa da onu qoruyub saxlamaq daha çətin, məsuliyyətli bir işdir. Həmin dövrdə Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarına təcavüzü bir tərəfdən, daxili münaqişələr digər tərəfdən ölkəni çətin bir vəziyyətə salmışdı. Məhz belə bir şəraitdə xalqın təkidi ilə hakimiyyətə gələn Ulu Öndər dövlətimizin və dövlətçiliyimizin xilaskarı oldu.
Ulu Öndər Heydər Əliyev öz xələfi kimi oğlu İlham Əliyevi hazırladı və 2003-cü ildə onun prezident seçilməsi ilə Azərbaycanın sabit inkişaf yolunu təmin etdi. Bu siyasət bu gün də Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir.Ulu Öndər Heydər Əliyevin “Azərbaycanın müstəqilliyi əbədidir, dönməzdir, sarsılmazdır!” sözləri onun dövlətçilik fəlsəfəsinin əsasını təşkil edir. Onun təşəbbüsü ilə qurulan Heydər Əliyev Fondu bu gün də Azərbaycanın mədəni irsinin tanıdılması, sosial layihələrin həyata keçirilməsi və gənclərin inkişafı üçün fəaliyyət göstərir.
Bu gün Azərbaycan Respublikası müstəqil, suveren və sürətlə inkişaf edən bir dövlətdir. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan 2020-ci ilin 44 günlük Vətən Müharibəsində tarixi qələbə qazanaraq ərazi bütövlüyünü bərpa etdi. Bu zəfər Azərbaycanın müstəqilliyinin və dövlətçilik ənənələrinin möhkəmləndirilməsində yeni bir səhifə açdı.
Hər il 28 May Azərbaycanda rəsmi tədbirlər, konsertlər, yürüşlər və şəhidlərin xatirəsinə həsr olunan mərasimlərlə qeyd olunur. Bu gün xalqımızın birliyini, azadlıq eşqini və gələcəyə inamını təcəssüm etdirir. Prezidentin və dövlət rəsmilərinin iştirakı ilə Şəhidlər Xiyabanında anım mərasimləri keçirilir. Bakı və digər şəhərlərdə bayram konsertləri, sərgilər və ictimai tədbirlər təşkil olunur. Azərbaycan bayrağı hər yerdə qaldırılır, bu da xalqın müstəqillik əzmini simvolizə edir. Məktəblərdə və universitetlərdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tarixi və müstəqillik uğrunda mübarizə haqqında dərslər keçirilir.
28 May – Azərbaycanın müstəqillik tarixinin başlanğıcı, xalqımızın azadlıq və dövlətçilik arzusunun təcəssümüdür. Ulu Öndər Heydər Əliyevin qoyduğu dövlətçilik ənənələri bu gün Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından tutmuş Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyinə qədər Azərbaycanın müstəqillik yolu zəfərlərlə doludur. Bu gün hər bir Azərbaycan vətəndaşı üçün qürur mənbəyidir.
Qoy Azərbaycan bayrağı həmişə uca dalğalansın! Müstəqillik Günümüz mübarək!
Bakıxanov qəsəbəsi, 74 nömrəli tam orta məktəbin
İbtidai sinif müəllimi Xəyalə Ağayeva
