"Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin yerli media orqanlarına verdiyi müsahibəsində həm 2023-cü il 20 sentyabrdan sonra bölgədə yaranan yeni reallıqlar, həm İrəvanla Bakı arasında sülh danışıqlar yer alıb, həm sülhə mane olub bölgədə gərginlik yaratmaq istəyən güclərə çox ciddi mesajlar verilib. Müsahibəni həm də cənab Prezidentin 20 illik fəaliyyətinin hesabatı kimi də dəyərləndirmək olar".
Bunu açıqlamasında deputat İltizam Yusifov deyib.
Onun sözlərinə görə, 1993-cü ildən sonrakı dövrü biz şərti olaraq üç mərhələyə bölə bilərik: "1993-2003-cü ili Azərbaycanda siyasi sabitliyin və müstəqilliyinin dönməzliyinin təmin edilməsi, 2003-2023-cü ili ölkənin sıçrayışlı inkişafı, Azərbaycanın güclü və qüdrətli dövlətə çevrilmə mərhələsi, 2023-cü ildən sonrakı dövrü isə Cənubi Qafqazda yeni geosiyasi reallıqlar yaradan Azərbaycanın qlobal geosiyasi proseslərdə ciddi oyunçuya çevrilməsi mərhələsi adlandıra bilərik. Prezident ötən 20 ildə Azərbaycanın qarşısında duran əsas hədəflərə nail olub. 20 sentyabrdan sonra isə bölgədə tamamilə yeni reallıqlar yaranıb. Bu reallıq da öz növbəsində qarşıya bir sıra yeni çağırışlar qoyur ki, buna nail olmaq üçün yeni inkişaf strategiyaları müəyyənləşdirilməlidir. Ölkə başçısı da müsahibəsində bunun mesajlarını verdi".
Deputat əlavə edib ki, bu mesajlar aşağıdakılardan ibarətdir:
"Birincisi, Bakının sülhə hazır olduğunu və İrəvanla imzalanacaq sülh sazişinin şərtlərini açıqladı. Ölkə başçısı bəyan etdi ki, sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası xaric digər bütün məsələlərdə faktiki razılaşma mövcuddur. Bu şərtlər daxilində saziş imzala bilər və bunun üçün maneə yoxdur. Əks təqdirdə, sülh prosesi onillərlə davam edər. Bu ilk növbədə Ermənistanın maraqlarına cavab vermir.
İkincisi, sülh danışıqlarının vasitəçisiz, ikitərəfli formatda davam etdirilməsi və sazişin imzalanmasıdır. Çünki üçüncü tərəfin iştirakı bölgədə dayanıqlı sülhə deyil, daha çox geosiyasi oyunlara xidmət edir. Bunu ölkə başçısı açıq mətnlə bəyan etdi.
Üçüncüsü, bölgədə sülhə mane olan qüvvələrə və onların Ermənistanda revanşizm meyillərinin gücləndirilməsinə sərt reaksiyasıdır. Prezident bəyan etdi ki, bəzi güclər, xüsusən də Fransa hər vasitə ilə bölgədə sülhə mane olmaq istiqamətində cəhdlər edir. Lakin Fransanın bu səyləri nəticə verməyəcək. İndiyədək olduğu kimi, bundan sonra da istənilən revanşist meyillərin qarşısı anındaca ən sərt formada alınacaq.
Dördüncüsü, Azərbaycan Qarabağ məsələsinə nöqtə qoyub ərazi bütövlüyünü və suverenliyini bərpa etsə də, arxayınlaşmamalıdır. Azərbaycan istənilən təhdidə və təhlükəyə qarşı hər zamanı ayıq olmalıdır.
Beşincisi, Zəngəzur dəhlizindən Azərbaycanın maneəsiz olaraq Naxçıvana və geri hərəkətin təmin edilməsidir. Prezident bir daha aydın şəkildə bəyan etdi ki, bu olmayacağı təqdirdə Ermənistanın izolyasiyası davam edəcək. Kimsə onu bu vəziyyətdən xilas edə bilməyəcək. Ölkə başçısı burada xüsusi bir məqama diqqət yetirdi ki, Zəngəzur dəhlizindən Azərbaycandan Azərbaycana daşınacaq yüklərdən, hərəkət edəcək nəqliyyat vasitələrindən və səfər edəcək insanlardan xaric daşınacaq yüklər, hətta Azərbaycandan Ermənistana göndəriləcək yüklər belə gömrük rüsumuna cəlb edilsin. Bu, çox mühüm amildir. Ermənistan tərəfi bunu iddia edərək kommunikasiyaların açılmasından boyun qaçırır. Ölkə başçısı bununla İrəvan tərəfini növbəti dəfə fakt qarşısında qoyaraq onların əsassız iddialarını ifşa etmiş oldu.
Burada növbəti məqam isə dəhlizin təhlükəsizliyinə təkcə Ermənistanın deyil, digər tərəflərin də zəmanət verilməsi ilə bağlıdır. Əgər belə bir zəmanət olmasa, gələcəkdə Ermənistan tərəfi müəyyən bəhanələrlə üzərinə götürdüyü təhlükəsizlik öhdəliyindən imtina edə bilər. Necə ki indiyədək biz belə halların dəfələrlə şahidi olmuşuq".
Azərbaycanın qarşısında duran yeni çağrışlara gəldikdə deputat bildirib ki, bunlar Böyük Qayıdışın ən qısa zamanda uğurla icra olunması, Zəngəzur dəhlizinin reallaşması, yeni qlobal geosiyasi proseslərdən doğan çağırışlara uyğun addımların atılması, Azərbaycanın daha güclü və qüdrətli dövlətə çevrilməsi ilə sosial rifah ölkəsinə çevrilməsidir.
Bunu açıqlamasında deputat İltizam Yusifov deyib.
Onun sözlərinə görə, 1993-cü ildən sonrakı dövrü biz şərti olaraq üç mərhələyə bölə bilərik: "1993-2003-cü ili Azərbaycanda siyasi sabitliyin və müstəqilliyinin dönməzliyinin təmin edilməsi, 2003-2023-cü ili ölkənin sıçrayışlı inkişafı, Azərbaycanın güclü və qüdrətli dövlətə çevrilmə mərhələsi, 2023-cü ildən sonrakı dövrü isə Cənubi Qafqazda yeni geosiyasi reallıqlar yaradan Azərbaycanın qlobal geosiyasi proseslərdə ciddi oyunçuya çevrilməsi mərhələsi adlandıra bilərik. Prezident ötən 20 ildə Azərbaycanın qarşısında duran əsas hədəflərə nail olub. 20 sentyabrdan sonra isə bölgədə tamamilə yeni reallıqlar yaranıb. Bu reallıq da öz növbəsində qarşıya bir sıra yeni çağırışlar qoyur ki, buna nail olmaq üçün yeni inkişaf strategiyaları müəyyənləşdirilməlidir. Ölkə başçısı da müsahibəsində bunun mesajlarını verdi".
Deputat əlavə edib ki, bu mesajlar aşağıdakılardan ibarətdir:
"Birincisi, Bakının sülhə hazır olduğunu və İrəvanla imzalanacaq sülh sazişinin şərtlərini açıqladı. Ölkə başçısı bəyan etdi ki, sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası xaric digər bütün məsələlərdə faktiki razılaşma mövcuddur. Bu şərtlər daxilində saziş imzala bilər və bunun üçün maneə yoxdur. Əks təqdirdə, sülh prosesi onillərlə davam edər. Bu ilk növbədə Ermənistanın maraqlarına cavab vermir.
İkincisi, sülh danışıqlarının vasitəçisiz, ikitərəfli formatda davam etdirilməsi və sazişin imzalanmasıdır. Çünki üçüncü tərəfin iştirakı bölgədə dayanıqlı sülhə deyil, daha çox geosiyasi oyunlara xidmət edir. Bunu ölkə başçısı açıq mətnlə bəyan etdi.
Üçüncüsü, bölgədə sülhə mane olan qüvvələrə və onların Ermənistanda revanşizm meyillərinin gücləndirilməsinə sərt reaksiyasıdır. Prezident bəyan etdi ki, bəzi güclər, xüsusən də Fransa hər vasitə ilə bölgədə sülhə mane olmaq istiqamətində cəhdlər edir. Lakin Fransanın bu səyləri nəticə verməyəcək. İndiyədək olduğu kimi, bundan sonra da istənilən revanşist meyillərin qarşısı anındaca ən sərt formada alınacaq.
Dördüncüsü, Azərbaycan Qarabağ məsələsinə nöqtə qoyub ərazi bütövlüyünü və suverenliyini bərpa etsə də, arxayınlaşmamalıdır. Azərbaycan istənilən təhdidə və təhlükəyə qarşı hər zamanı ayıq olmalıdır.
Beşincisi, Zəngəzur dəhlizindən Azərbaycanın maneəsiz olaraq Naxçıvana və geri hərəkətin təmin edilməsidir. Prezident bir daha aydın şəkildə bəyan etdi ki, bu olmayacağı təqdirdə Ermənistanın izolyasiyası davam edəcək. Kimsə onu bu vəziyyətdən xilas edə bilməyəcək. Ölkə başçısı burada xüsusi bir məqama diqqət yetirdi ki, Zəngəzur dəhlizindən Azərbaycandan Azərbaycana daşınacaq yüklərdən, hərəkət edəcək nəqliyyat vasitələrindən və səfər edəcək insanlardan xaric daşınacaq yüklər, hətta Azərbaycandan Ermənistana göndəriləcək yüklər belə gömrük rüsumuna cəlb edilsin. Bu, çox mühüm amildir. Ermənistan tərəfi bunu iddia edərək kommunikasiyaların açılmasından boyun qaçırır. Ölkə başçısı bununla İrəvan tərəfini növbəti dəfə fakt qarşısında qoyaraq onların əsassız iddialarını ifşa etmiş oldu.
Burada növbəti məqam isə dəhlizin təhlükəsizliyinə təkcə Ermənistanın deyil, digər tərəflərin də zəmanət verilməsi ilə bağlıdır. Əgər belə bir zəmanət olmasa, gələcəkdə Ermənistan tərəfi müəyyən bəhanələrlə üzərinə götürdüyü təhlükəsizlik öhdəliyindən imtina edə bilər. Necə ki indiyədək biz belə halların dəfələrlə şahidi olmuşuq".
Azərbaycanın qarşısında duran yeni çağrışlara gəldikdə deputat bildirib ki, bunlar Böyük Qayıdışın ən qısa zamanda uğurla icra olunması, Zəngəzur dəhlizinin reallaşması, yeni qlobal geosiyasi proseslərdən doğan çağırışlara uyğun addımların atılması, Azərbaycanın daha güclü və qüdrətli dövlətə çevrilməsi ilə sosial rifah ölkəsinə çevrilməsidir.