Hüquq müdafiəçilərinə görə, ayrı-ayrı şəxslərin məhkəmə qərarı və ya şərti cəza ilə azadlığa buraxılması da mümkündür…
Qarşıdan 28 may – Cümhuriyyət günü gəlir. Bu il Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılmasının 101-ci ilidir. Xatırladaq ki, cümhuriyyətin yaradılmasının 100-cü ildönümü Azərbaycanda dövlət səviyyəsində qeyd edilir. Bu günlə bağlı 2018-ci ildə çoxsaylı tədbirlər təşkil edilib, ölkə prezidenti tərəfindən sərəncamlar imzalandı. Eləcə də prezident 2018-ci ilin 24 may tarixində əfv sərəncamı da verdi.

Bu ilin martında Novruz bayramı ilə bağlı verilən əfv sərəncamı isə “böyük əfv” kimi xarakterizə olundu. Gerçəkdən də sonuncu dəfə imzalanan əfv sərəncamı ilə azadlığa çıxanların siyahısı kifayət qədər böyük oldu. Onların arasında siyasilər də az deyildi. Bu əfv sərəncamı ictimaiyyət tərəfindən yüksək səviyyədə qarşılandı. Hətta hakimiyyətə müxalif olan şəxslər belə prezidentin bu addımını alqışlayıb, ona təşəkkür etdilər.

Bu il Novruz bayramı ərəfəsində verilən əfv sərəncamı ilə azad olunan dustaqlar siyahısında 50-dən çox siyasi məhbus var idi. Avropa İttifaqının alqışladığı bu qərar ən böyük əfv fərmanı kimi qiymətləndirildi. Hazırda hüquq müdafiə təşkilatının siyasi məhbus kimi tanıdığı AXCP sədrinin müavini Seymur Həzi, Asif Yusifli, jurnalist Əfqan Muxtarlı, Saleh Rüstəmov, Səid Dadaşbəyli həbsdədirlər. İctimaiyyətdə belə bir fikirlər var ki, bu ilin mayında növbəti əfv sərəncamı imzalanacaq və bununla da digər yuxarıda adını çəkdiyimiz şəxslər azadlığa buraxılacaqlar.

Politoloqların təhlilinə görə, siyasi fəaliyyəti olan şəxslər həbsxana divarları arasında olduqları zaman bəzi daxili və xarici qüvvələr tərəfindən bir qəhrəman kimi ictimaiyyətə təqdim olunurlar. Azadlığa çıxdığı zaman isə onların siyasətdə elə bir əhəmiyyətli fiqur olmadıqları aydınlaşır. Məhz bu səbəbdən də ekspertlər bildirirlər ki, siyasilərin azadlığa buraxılması daha məqsədəuyğundur.

Bəs may ayında əfv sərəncamı olacaqmı?

Hər zaman əfv sərəncamından öncə Əfv Komissiyasının tez-tez iclasları keçirilir. Həmin iclaslarda məhbusların ərizələrinə baxılır və siyahı hazırlanır. Adətən bu iclaslar keçirildikdə ictimaiyyətə açıqlama verilir və nə qədər məhbusun ərizəsinə baxılması ilə bağlı məlumat yayılır. Sonuncu əfv sərəncamı ərəfəsində də Əfv Komissiyasının iclasları barəsində mətbuatda tez-tez informasiyalar yayılırdı. Lakin hazırkı ərəfədə belə bir məlumatlara rast gəlinmir…

“Yeni Müsavat”a danışan hüquq müdafiəçisi Səadət Bənəniyarlı bildirdi ki, onların tərtib etdikləri siyahıdan bir neçə siyasi fəaliyyəti olan şəxs həbsdədir: “Onlar barəsində də işlər gedir və inanırıq ki, bu şəxslərin də məsələsi müsbət həll ediləcək. Əfv fərmanının verilməsi prezidentin səlahiyyətinə aiddir. O, bu kimi bayramlar zamanı əfvlə bağlı sərəncam imzalayır. Ancaq son olaraq böyük əfvin olduğunu nəzərə alaraq hesab edirəm ki, may ayında əfv olmayacaq. Ancaq olarsa təbii ki, bu, çox yaxşı olar”.

Səadət Bənəniyarlının sözlərinə görə, onların tərtib etdikləri siyahıdan, son əfv sərəncamı ilə 61 nəfər azadlığa çıxıb.

Hüquq müdafiəçisi Səidə Qocamanlı da “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, ötən əfv sərəncamının imzalanmasından çox az zaman keçib. Ona görə də yenidən əfvin olacağını gözləmir: “Martda böyük siyahını əhatə edən əfv sərəncamının imzalanması onu deməyə əsas verir ki, mayda əfv olmayacaq. Amma ayrı-ayrı şəxslərin məhkəmə qərarı və ya şərti cəza ilə azadlığa buraxılması halları ola bilər. Bu istiqamətdə işləyirik”, – deyə S.Qocamanlı qeyd etdi.

Hüquq müdafiəçisi hesab edir ki, dustağın əfv yazması vacib deyil: “Onun yerinə doğmaları, təşkilatlar müraciət yaza bilərlər. Son əfv veriləndə bir çoxları heç müraciət etməmişdilər. Çünki bilavasitə prezidentin səlahiyyətində olduğuna görə dövlət başçısı humanistlik nümayiş etdirdi, ailələrə sevinc bəxş elədi”.

Hüquq müdafiəçiləri bildirdilər ki, böyük əfv sərəncamı imzalansa da, onlar fəaliyyətlərinə əvvəl olduğu kimi fasilə verməyiblər. Müraciətlər hazırlayıb, işlərini davam etdirirlər.