“Son günlər Azərbaycanda koronavirusa yoluxma saylarında sürətli artım istisna etmir ki, ölkədə Britaniya ştammları var. Yeni ştammın olması və onun yaradacağı təhlükə haqqında kifayət qədər elmi tədqiqatları ictimaiyyətin nəzərinə çatdırmışam”.
Bu fikirləri “Report”a açıqlamasında Almaniya-Azərbaycan Radioloji və Neyroradioloji Cəmiyyətinin sədri, Köln Universiteti Klinikasının tibb elmləri doktoru, azərbaycanlı alim Nuran Abdullayev deyib.
Onun sözlərinə görə, yeni ştammın təhlükəsi ondan ibarətdir ki, bilinən virusdan fərqli olaraq yoluxma əmsalı daha çoxdur:
“Əgər bir qrafik çərçivəsində elmi statistikalara əsaslanan xəttlərə diqqət yetirsək görərik ki, həqiqətən virusa iki fərqli virus kimi baxmaq olur. Belə ki, Almaniyada aparılan son tədqiqatlarda bunu çox yaxşı görmək olur ki, daha əvvəldən bildiyimiz və pandemiyaya səbəb olacaq növə yoluxanların sayı aşağı düşür, ancaq yeni yoluxanların sayı artıdqca onların içərisində Britaniya ştammı həddindən çox üstünlük təşkil edir. Bu da ciddi problemlərə səbəb olur. Problemlərin əsası da odur ki, qısa zaman içərisində çox sayda insanın birdən yoluxması ilə bütün səhiyyə sistemində olan boşluqlar daha qabarıq üzə çıxaraq əhaliyə lazımi tibbi xidmət göstərilməyə bilər. Nəticədə səbəbsiz ölüm sayları çoxala bilər. Gecikmiş tibbi xidmət insanlara vaxtında göstərilmədiyindən ölümə səbəb ola bilər”.
“Bugünkü saylar onu deməyə əsas verir ki, yeni ştamm artıq Azərbaycanda da var və bu, yeni strategiyaların seçilməsinə zəmin yaradır. Saylar çoxalarsa maksimum şəkildə bunun qarşısını almaq üçün insanların bir-biri ilə canlı ünsiyyətləri, eləcə də qapalı şəraitdə görüşləri, ailələrarası görüşlər, Novruz bayramı ərəfəsində qonaq getmələr, şəhərlərarası gediş-gəliş minimuma endirilməlidir ki, virus ətrafa yayılmasın. Bundan başqa, müasir elmin dediyi kimi karantin və izolyasiya tədbirlərinə də xüsusi dəyişikliklər edilməlidir və virusun yayılmağa başladığı bütün klasterlər nəzarətə götürülməlidir ki, görüləcək tədbirlər effektli olsun, əks halda görülən tədbirlərlə virusun yayılmasının qarşısı lazımı səviyyədə alınmaya bilər” - deyə mütəxəssis fikirlərinə əlavə edib.
Bu fikirləri “Report”a açıqlamasında Almaniya-Azərbaycan Radioloji və Neyroradioloji Cəmiyyətinin sədri, Köln Universiteti Klinikasının tibb elmləri doktoru, azərbaycanlı alim Nuran Abdullayev deyib.
Onun sözlərinə görə, yeni ştammın təhlükəsi ondan ibarətdir ki, bilinən virusdan fərqli olaraq yoluxma əmsalı daha çoxdur:
“Əgər bir qrafik çərçivəsində elmi statistikalara əsaslanan xəttlərə diqqət yetirsək görərik ki, həqiqətən virusa iki fərqli virus kimi baxmaq olur. Belə ki, Almaniyada aparılan son tədqiqatlarda bunu çox yaxşı görmək olur ki, daha əvvəldən bildiyimiz və pandemiyaya səbəb olacaq növə yoluxanların sayı aşağı düşür, ancaq yeni yoluxanların sayı artıdqca onların içərisində Britaniya ştammı həddindən çox üstünlük təşkil edir. Bu da ciddi problemlərə səbəb olur. Problemlərin əsası da odur ki, qısa zaman içərisində çox sayda insanın birdən yoluxması ilə bütün səhiyyə sistemində olan boşluqlar daha qabarıq üzə çıxaraq əhaliyə lazımi tibbi xidmət göstərilməyə bilər. Nəticədə səbəbsiz ölüm sayları çoxala bilər. Gecikmiş tibbi xidmət insanlara vaxtında göstərilmədiyindən ölümə səbəb ola bilər”.
“Bugünkü saylar onu deməyə əsas verir ki, yeni ştamm artıq Azərbaycanda da var və bu, yeni strategiyaların seçilməsinə zəmin yaradır. Saylar çoxalarsa maksimum şəkildə bunun qarşısını almaq üçün insanların bir-biri ilə canlı ünsiyyətləri, eləcə də qapalı şəraitdə görüşləri, ailələrarası görüşlər, Novruz bayramı ərəfəsində qonaq getmələr, şəhərlərarası gediş-gəliş minimuma endirilməlidir ki, virus ətrafa yayılmasın. Bundan başqa, müasir elmin dediyi kimi karantin və izolyasiya tədbirlərinə də xüsusi dəyişikliklər edilməlidir və virusun yayılmağa başladığı bütün klasterlər nəzarətə götürülməlidir ki, görüləcək tədbirlər effektli olsun, əks halda görülən tədbirlərlə virusun yayılmasının qarşısı lazımı səviyyədə alınmaya bilər” - deyə mütəxəssis fikirlərinə əlavə edib.